De lente was nog lang niet in zicht op zaterdag 8 maart 1924. Een bleek zonnetje wist de temperatuur in Den Haag maar net boven het vriespunt te krijgen. Ook in politiek en economisch opzicht was het nog lang geen zomer. Duitsland piepte en kraakte onder de herstelbetalingen die het land waren opgelegd na de Eerste Wereldoorlog. Grote onrust was er al toen Frankrijk een jaar eerder het Ruhrgebied bezette en nu werden huishoudens hard geraakt door hyperinflatie. De onrust was ook in Nederland goed voelbaar. Banken gingen onderuit en beleggers zagen de waarde van hun bezit decimeren vanwege gestopte rentebetalingen op buitenlandse obligaties.

“In deze woelige tijden behoefden beleggers bescherming”, schrijft Paul Frentrop in zijn historisch overzicht Het Recht van den Effectenbezitter dat in 2014 verscheen. Tot die tijd konden beleggers op weinig steun rekenen. Wettelijk was er weinig tot niets geregeld en ook zelf hadden beleggers nooit het initiatief genomen om samen op te trekken.

Dat veranderde op die achtste maart 1924 met het initiatief van een achttal Haagse heren. Zij richtten de Vereniging Effectenbescherming op, de directe voorganger van de Vereniging van Effectenbezitters – en inmiddels European Investors-VEB.

“Financiële markten zijn in honderd jaar enorm veranderd, maar de VEB is verrassend zichzelf gebleven: altijd is de blik naar buiten gericht, over de grenzen heen om de belangen van beleggers te behartigen.” VEB-directeur Gerben Everts verwijst naar de problemen met Duitse en Russische obligaties in de jaren twintig, die ook Nederlandse beleggers hard raakten en die de directe aanleiding vormden voor de oprichting van de VEB.

Everts werd in 2004 lid van de VEB en sinds de zomer van 2021 is hij directeur van de vereniging. Hij is vastbesloten de VEB verder uit te bouwen in Europa. “We volgen onze leden en die beleggen steeds meer internationaal, met het zwaartepunt in Europa. In Brussel worden de regels gemaakt waarmee Europese beleggers en ondernemingen te maken hebben. Daar moet de VEB actief zijn.” Ook wil de VEB onder Everts bijdragen aan de verdere uitbouw van één Europese kapitaalmarkt om tegenwicht te bieden aan de grote internationale machtsblokken. “Voor beleggers is dat een belangrijke ontwikkeling, maar niet alle veranderingen komen de rechten van aandeelhouders ten goede. Sterker nog, die staan op bepaalde gebieden behoorlijk onder druk.”

De trouwe achterban van de VEB verliest Everts niet uit het oog. “De VEB is groot geworden dankzij tienduizenden Nederlandse particuliere beleggers. Zij vormen de ruggengraat van de VEB en we delen de nodige eigenschappen. VEB-leden beleggen voor de lange termijn, zijn goed geïnformeerd en zijn overtuigd van het nut van beleggen voor de eigen financiële toekomst.”

Jubileum
De toekomst van beleggen in Europa vanuit Nederlands perspectief. Dat zal het centrale thema zijn tijdens het jubileumcongres dat de VEB houdt op de honderdste verjaardag in De Doelen. Bij wijze van uitzondering wordt op die vrijdag de Amsterdamse beurs vanuit Rotterdam geopend met een slag op de beursgong. Vervolgens geven enkele prominente Nederlandse topmannen hun visie en reflecteren op de relatie met aandeelhouders en de VEB in heden en verleden. Analist Corné van Zeijl zal in een presentatie zijn visie geven op beleggen in de wereld van morgen.

Daarna leidt Martin Wolf het Engelstalige deel van het programma in. De Chief Economics Commentator van de Financial Times is een van de meest prominente economische commentatoren van Europa. Zijn zorgen over economie en samenleving vatte hij onlangs samen in zijn boek De crisis van het democratisch kapitalisme. In twee panels zal verder worden ingegaan op de uitdagingen die ondernemingen, aandeelhouders en samenleving te wachten staan. Grote ontwikkelingen als digitalisering en de energietransitie zorgen voor fundamentele omwentelingen.

Gerben Everts is de sprekers dankbaar voor hun toezegging en is enthousiast over de line-up: “Martin Wolf, grote beleggers, de beurs, topmannen en toezichthouders; alle voorwaarden zijn aanwezig voor een fantastische dag. En bedenk ook, bij een verjaardag horen verrassingen. We zijn met mooie dingen bezig.”

Het jubileumcongres is het startschot van een speciaal jaar waarin meer activiteiten op de agenda staan. Twee boeken staan op stapel: naast een naslagwerk vol feiten en anekdotes over honderd jaar beleggen wordt in juni een juridische bundel gepresenteerd waarin rechtsbescherming en collectieve acties centraal staan. Ook wordt verspreid over het land een aantal bijeenkomsten met leden voorbereid.

Gerben Everts verwacht een enerverend jaar. “Het is al schitterend om deze mijlpaal te halen. Maar we zijn niet zelfgenoegzaam, onze taak is misschien wel omvangrijker dan ooit. Die kunnen we uitvoeren dankzij onze leden en daar zijn we dankbaar voor. Ik wens dat ze nog lang bij ons betrokken blijven en gezelschap krijgen van veel nieuwe leden. We zijn klaar voor de volgende honderd jaar.”